در صنعت ساخت و ساز در هوای سرد، بتن ریزی یکی از چالش‌های مهم است. هوای سرد باعث بروز مشکلات بسیاری در پروسه بتن ریزی می‌شود. یکی از این مشکلات یخ زدگی آب موجود در بتن است که عملیات هیدراسیون را متوقف می‌کند. به طور کلی عملیات هیدراسیون در دمای پایین با سرعت کمتر انجام می‌شود. در نتیجه تمام پروسه بتن ریزی و مقاومت بتن با مشکلاتی خاص رو به رو می‌شود و نمی‌تواند مقاومتی که باید را به سازه بدهد. این موضوع باعث می‌شود که در طولانی مدت بتن دارای ترک شود و یا به صورت ورقه ورقه در آید. برای رفع این مشکل از ضد یخ بتن استفاده می‌شود.

ضد یخ بتن چیست؟

ضد یخ بتن در واقع مواد شیمیایی است که نقطه انجماد فاز مایع به آب اختلاط بتن را پایین می‌آورد. این ماده در انواع مختلفی وجود دارد اما کار همه آن‌ها یک چیز است. یعنی در کنار کاهش نقطه انجماد آب در بتن، دمای داخل بتن را افزایش می‌دهند.

استفاده از ضد یخ بسیار ساده و سودمند است، به طوری که موجب می‌شود  20 الی 50 درصد زمان و انرژی در مقایسه با عمل آوری با بخار، گرم کردن بتن و… صرفه جویی شود. به ضد یخ، شتاب دهنده به واکنش هیدراسیون نیز می‌گویند. یعنی با افزودن ضد یخ به بتن، واکنش هیدراسیون سریع تر صورت می‌گیرد.

واکنش هیدراسیون، واکنشی گرماده است که باعث می‌شود دمای بتن و میزان تولید گرما در بتن بالا برود و بتن دیگر یخ نزند. از سمتی با افزودن ضد یخ به بتن، بتن سریع تر مقاوم‌ می‌شود. شاید برای تان سوال ایجاد شود که اگر بتن یخ بزند، چه اتفاقی می‌افتد؟

آبی که درون بتن قرار دارد در دمای 1 درجه سانتی گراد (30 درجه فارنهایت) شروع به یخ زدن می‌کند. پس از یخ زدن مقداری از آب، غلظت یون آب یخ نزده و نقطه انجماد بالا می‌رود. در دمای -3 تا -4 درجه سانتی گراد (25 تا 27 درجه فارنهایت)، منافذی که به اندازه کافی در آن آب است، یخ زده و در نتیجه هیدراسیون به طور کامل متوقف می‌شود.

پیشنهاد تهران تخریب: اجاره بتن کن در تهران تخریب با قیمت مناسب + ارسال فوری

انواع ضد یخ بتن

ضد یخ بتن به بتن افزوده شده، با مصالح مخلوط شده و بتن به سرعت یخ می‌زند. ضد یخ‌ها از نظر شکل ظاهری و ترکیبات شیمیایی در انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. با توجه به نوع پروژه و شدت سرما از ضد یخ مناسب استفاده می‌شود. در ادامه با انواع ضد یخ از نظر شکل ظاهری آشنا می‌شوید.

• ضد یخ بتن پودری

ضد یخ پودری دارای یون کلرید است و در ملاتی استفاده می‌شود که با فلزات تماس ندارند. این ماده از نمک کلسیم و فلزات خاکی با‌هالوژن‌هایی مثل کلر تولید شده است. این ضد یخ ذرات سیمان را می‌پوشاند تا آب به درون آن نفوذ نکند. چگالی این ماده، حدود ۲۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب است. دارای رنگ سفید بوده و چون خنثی است برای محیط و انسان خطری ندارد.

• ضد یخ بتن مایع

ضد یخ‌های مایعی که اوایل استفاده می‌شد، شامل نمک فرمات، نیترات و بروم بوده که رنگ قهوه ای و زرد داشتند. اما امروزه کربنات کلسیم و پتاسیم نیز به این مجموعه اضافه شده است.

ضد یخ مایع نمی‌گذارد آب به یخ تغییر فاز دهد و روند هیدراتسیون را تا گیرش نهایی انجام می‌دهد. در مکان‌هایی که لازم است بتن سریع سخت شود، مثلا در بتن پاششی و بتن زیر آب از این ضد یخ استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: تخریب بتن با تهران تخریب

انواع ضد یخ از نظر ترکیبات شیمیایی

هر ماده از ذرات ریزی تشکیل شده است. این ذرات ریز از نظر مولکولی باید مورد اهمیت واقع شوند. در واقع ترکیبات شیمیایی این ضد یخ‌ها است که باید مورد توجه قرار گیرد.

• ضد یخ بتنی که شامل ترکیبات شیمیایی پتاسیم کربنات و اتیلن گلیکول است، باعث می‌شود برخی از سیمان‌ها دیرتر گیرش شوند.
• آن دسته از ضد یخ‌هایی که دارای نمک‌های کلرید هستند، به دلیل داشتن کلر، فلز را سریعاً فرسایش می‌دهند.
• اما ضد یخ‌هایی که از ترکیبات شیمیایی سدیم نیترات و سدیم فرمات تولید می‌شوند، بهترین نوع ضد یخ بتن هستند.

ضد یخ بتن کلریدی

این ضد یخ حالت جامد دارد و دارای نمک‌های کلردار است. ضد یخ‌های کلریدی دو ساختار شامل کلسیم کلرید و سدیم کلرید (نمک طعام)، دارند که در ملات و دوغاب مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر این افزودنی به دوغاب اضافه شود و از آن در اجرای سنگ نمای ساختمان استفاده شود، نباید از اسکوپ یا میله و سیم نگه‌دارنده سنگ نما استفاده شود.

ضد یخ بتن فاقد کلراید (ضد یخ بتن مسلح)

یون کلر فعال است و در صورتی که در محلول آبی با فلزات استفاده شود، با گذشت زمان فلز را پوسیده می‌کند. پس با توجه به اینکه ضد یخی قوی است، اما باعث عدم توسعه ساخت و مصرف نمک‌های تندگیر بتن می‌شوند. در این‌ گونه مواقع باید از ضد یخ بتن فاقد کلراید استفاده شود.

عملکرد ضد یخ بتن

ضد یخ‌های بتن، نقطه انجماد فاز مایع بتن را پایین می‌آورند. این ضد یخ‌ها دیرگیر یا زودگیرهایی هستند که سخت شدگی و گیرش سیمان را تخت تاثیر قرار می‌دهند.

این ضد یخ‌ها همچنین هیدراتاسیون سیمان را سرعت بخشیده و خاصیت ضد یخ را به بتن اضافه می‌کنند.

ضد یخ بتن همچنین سخت شدن و گیرش سیمان را سرعت بخشیده و گرما را در مراحل اولیه سخت شدن سیمان افرایش می‌دهد. همچنین باعث می‌شوند ساختار مویینه سیمان متراکم شود.

پیشنهاد تهران تخریب: برش بتن با کرگیری

مزایای ضد یخ بتن

ضد یخ بتن یکی از افزودنی‌های بسیار مهم است. علت مهم بودن این افزودنی، مزایای ویژه آن است که در ادامه با آن آشنا می‌شوید.

• مهم ترین مزیت استفاده از ضد یخ این است که باعث می‌شود بتن در برابر یخ‌ زدگی مقاومت کند.
• این افزودنی، سرعت اجرای کار را بالا برده و باعث می‌شود قالب‌ها سریع تر باز شوند.
• مقاومت اولیه و نهایی را بتن را افزایش می‌دهند.
• میزان گرد و خاک را به روش خشک در پاشش بتن کم می‌کنند.

معایب ضد یخ بتن

 ضد یخ بتن مانند تمام افزودنی‌ها، در کنار مزایای ویژه ای که دارد، معایبی را نیز شامل می‌شود. در ادامه با این معایب آشنا می‌شوید تا هنگام استفاده از آن دچار مشکل نشوید.

• اگر به زمان مصرف ضد یخ توجه نکنید، کارایی آن کاهش می‌یابد. از این رو باید در زمان معین آن را مورد استفاده قرار دهید. معمولا این ماده در آخرین لحظه به بتن اضافه می‌شود.
• برای اینکه کارایی ضد یخ کاهش پیدا نکند، معمولا از روان کننده بتن و یا مواد زود گیر به صورت همزمان استفاده می‌کنند.

لازم و ضروری است که بتن تازه در برابر عواملی چون یخ زدگی محافظت شود. در واقع بتنی که حداکثر یک بار آن هم در سنین اولیه یخ بزند، مقاومت کمتری نسبت به بتن یخ نزده دارد.

در واقع این بتن از مقاومت کمتری در برابر شرایط جوی برخوردار است و آب بند نیز نیست. استفاده از ضد یخ بتن همیشه می‌تواند پاسخگوی شما باشد و بتن را تازه و مقاوم نگه دارد.